اهمیت تعویض خمیر سیلیکون برای کامپیوتر
در این مقاله میخواهیم در مورد یکی از مهم ترین بخش های کامپیوتر صحبت کنیم. خمیر سیلیکون یکی از لوازمی است که اگر به دنیای کامپیوتر و سخت افزار علاقه مند باشید، قطعا آن را میشناسید . خمیر حرارتی یا خمیر سیلیکون یک ماده حیاتی برای بقای سیستم است. که امروزه در پردازنده های کامپیوتر و لپ تاپ، کارت گرافیک ها و سایر چیپ ها مورد استفاده قرار می گیرد.امروز میخواهیم در مورد فواید و خود خمیر سیلیکون صحبت کنیم پس همراه ما باشید.
خمیر سیلیکون CPU چیست؟
در واقع خمیر سیلیکون خودش هم نوعی از خمیرهای حرارتی است اما به دلایلی این نام در بین عموم کاربران ایرانی رواج یافته و تقریباً برای تمام خمیرهای حرارتی سیستم‌ها از این نام استفاده می‌شود. خمیر حرارتی در واقع خمیری است که برای انتقال بهتر گرما بین پردازنده و هیت سینک خنک‌کننده قرار می‌گیرد. تنها کاربرد این خمیر در پردازنده‌ها نیست و در بخش‌های مختلفی از سیستم‌های گیمینگ مثل کارت‌های گرافیک، برخی مادربرد ها و … استفاده می‌شود.
زمانی که CPU کیس را باز می‌کنید، متوجه وجود یک ماده سفید رنگ میان پردازنده و هیت سینک می‌شوید. شاید ابتدا تصور کنید که ماده سفید رنگ مانند چسب عمل می‌کند و این دو قطعه را به هم می‌چسباند، اما این تصور کاملا اشتباه بوده و این ماده در واقع همان خمیر سیلیکون است که با نام‌های متعددی شناخته می‌شود.
دلیل استفاده از خمیر سیلیکون:
سطح پردازنده و هیت سینک شاید صاف و صیقلی به نظر برسد اما بازهم شکاف‌ها و روزنه‌های کوچکی وجود دارد و این شکاف‌ها با هوا پر می‌شوند که هوا هم رسانای خوبی برای گرما نیست و در نتیجه گرمای پردازنده به خوبی به هیت سینک منتقل نمی‌شود. با استفاده از خمیر حرارتی این شکاف‌ها پر می‌شود و از سوی دیگر هرچه خمیر حرارتی رسانای بهتری برای گرما باشد، حرارت پردازنده بهتر منتقل می‌شود و خنک‌تر می‌ماند.
چه زمانی باید به فکر تعویض خمیر حرارتی باشیم؟
وقتی پردازنده‌ها بیش از حد داغ می‌شوند، برای جلوگیری از آسیب به آن‌ها سیستم خاموش می‌شود. و وقتی دمای پردازنده بالا باشد، کلاک پردازنده تا پایین آمدن دما محدود می‌شود.
خمیرهای حرارتی بعد از گذشت مدت زمان نسبتاً طولانی‌ای (به طور میانگین حدود دو سال) خاصیت خود را از دست می‌دهند. و برای خنک ماندن پردازنده مجبور به تعویض آن هستید. در واقع نمی‌توان مدت زمان دقیقی را برای تعویض خمیر حرارتی مشخص کرد چرا که با توجه به مرغوبیت خمیر حرارتی، میزان کارکرد سیستم و دمای پردازنده ممکن است خمیر دیرتر یا زودتر خاصیت خود را از دست بدهد. بهتر است از یک ابزار نظارت بر سیستم برای بررسی دمای پردازنده کمک بگیرید. و اگر متوجه افزایش بیشتر دمای پردازنده در مقایسه با گذشته شدید یا سیستم شما عملکرد قبل را نداشت. احتمالاً مشکلی در سیستم خنک کننده شما وجود داشته باشد.
در مرحله اول باید اقدام به تمیزکردن منافذ ورودی و خروجی هوای سیستم و تمیزکردن هیت سینک و فن آن با وسایلی مثل دمنده‌های باد کنید، سپس اگر تغییری چندانی حاصل نشد اقدام به تعویض خمیر حرارتی کنید.
چطور دمای CPU را اندازه بگیرم؟
حداکثر دمای پشتیبانی شده از پردازنده به پردازنده دیگر متفاوت است. بیشتر نرم‌افزارهای رایگان تست دما، این دما را به صورت ” Tj. Max” که به معنی بالاترین درجه حرارت عملیاتی سخت‌افزار است، نشان می‌دهند. اگر به دلایلی این اطلاعات را مشاهده نمی‌کنید، برای یافتن این مقدار شماره مدل پردازنده خود را در وب سایت CPU World جستجو کنید.
اما این حداکثر دما است، یعنی نقطه‌ای که سیستم شما برای جلوگیری از آسیب‌دیدن پردازنده خاموش می‌شود. کارکردن در این دمای بالا قطعاً برای سخت‌افزار شما مضر است. درست است که وابسته به مدل، دمای مناسب برای هر پردازنده متفاوت است اما می‌توانید این قوانین کلی را برای ارزیابی دمای پردازنده تحت فشارِ خود، در نظر بگیرید:
زیر 60 درجه سانتیگراد: عالی!
60 درجه سانتیگراد تا 70 درجه سانتیگراد: هنوز هم خوب کار می‌کند اما کمی گرم است. اگر این دما به مرور بیشتر شد، خنک کننده پردازنده خود را تمیز کنید.(هنوز نیازی به نگرانی بابت تعویض خمیر حرارتی نیست)
70 درجه سانتیگراد تا 80 درجه سانتیگراد: این دما بالاتر از حد معمول است و باید کمی نگران بود مگر اینکه پردازنده خود را اورکلاک کرده باشید. اگر این‌طور نیست، حتماً اطمینان حاصل کنید که فن‌ها به درستی کار می‌کنند و راه‌های جریان هوا مسدود نشده باشند.
80 درجه سانتیگراد تا 90 درجه سانتیگراد: این دما برای کارکرد طولانی مدت بیش از حد بالاست. سخت‌افزار خود را از نظر فن‌های خراب یا جمع شدن گردوغبار بررسی کنید و اگر اورکلاک می‌کنید، بهتر است تنظیمات آن را بازنگری کنید (مخصوصاً تنظیمات ولتاژ).
90 درجه سانتیگراد به بالا: خطرناک است و برای جلوگیری از آسیب جدی باید سیستم خنک کننده را بررسی کنید.
