راهنمای انتخاب CPU
اجزای انگشت شماری در سیستم کامپیوتر به اندازه واحد پردازش مرکزی (CPU) مهم هستند. CPU بیشتر محاسبات واقعی کامپیوتر شما، از ایجاد منطق بازی گرفته تا اجرای برنامه‌های حرفه‌ای تا انجام کارهای محاسباتی به ظاهر پیش پا افتاده، را اداره می‌کند. به همین دلیل، اگر به دنبال ارتقاء این قطعه مهم در کامپیوتر خود هستید، داشتن راهنمای خرید پردازنده کامپیوتر اهمیت پیدا می‌کند.
AMD در برابر Intel
دو سازنده سی پی یو اصلی در حوزه کامپیوترهای شخصی و لپ تاپ‌ها وجود دارد: AMD و Intel. تا سال ۲۰۱۷، اینتل تنها انتخاب افراد دارای سطوح مالی مختلف بود؛ اما امروزه، چه پردازنده AMD و چه اینتل را انتخاب کنید. (به شرطی که متناسب با کارهایی که می‌خواهید با سیستم جدید خود انجام دهید، دستگاه مناسب را خریداری کنید)، یک تجربه فوق العاده خواهید داشت.
این بدان معنا نیست که در موارد مختلف، محصولات ساخت یک شرکت بر دیگری ارجحیت ندارد، اما تفاوت‌ها به اندازه گذشته قابل توجه نیست و عوامل دیگری نیز برای انتخاب CPU خوب وجود دارد که ممکن است برای شما مهم‌تر باشد.
یک نکته مهم این است که اگر قصد اسمبل کردن کامپیوتر را دارید، باید اجزای سازگار با یکدیگر را خریداری کنید. به‌عنوان مثال، مادربرد اینتل با پردازنده AMD کار نمی‌کند و بالعکس. می‌توانید از درایو حالت جامد (SSD) اینتل در مادربرد کامپیوتر AMD یا کارت گرافیک AMD در مادربرد Intel استفاده کنید؛ اما وقتی صحبت از CPU و خرید مادربرد می‌شود، باید محصولات سازگار با یکدیگر را تهیه کنید.
اجزای cpu
آشنایی با مولفه‌های اصلی cpu مقدمه‌ای برای انتخاب سی پی یو مناسب است. در این صورت است که می‌توانید تشخیص دهید که چه cpu خوب است و کدام cpu بهتر است. پس بیایید به معرفی برخی از اجزای مهم cpu شامل Clockspeed و Core و TDP و Thread و Cache و IPC بپردازیم.
۱. Clock Speed یا سرعت کلاک چیست؟
Clockspeed یا سرعت کلاک با واحد گیگاهرتز (GHz) بیان می‌شود و بیانگر سرعتی است که چیپ کار می‌کند و تعداد سیکل‌هایی است که CPU در هر ثانیه انجام می‌دهد. پس هر چه سرعت کلاک بیشتر باشد، سی پی یو سریع‌تر است. اغلب CPU های مدرن می‌توانند سرعت کلاکشان را بر اساس دمای CPU و Task هایی که انجام می‌دهند، بالا و پایین کنند. پس سرعت Base که حداقل است و سرعت Turbo که حداکثر است را در لیست مشخصات، خواهید دید.
۲. هسته یا Core چیست؟
هسته‌ها پردازنده‌هایی در دل پردازنده هستند. CPU های مدرن، بین دو تا ۳۲ هسته دارند ولی اکثر پردازنده ها دارای ۴ تا ۸ هسته هستند. هر هسته قابلیت انجام Task مربوط به خودش را دارد. ۴ هسته، حداقل تعداد هسته است مگر اینکه خودتان هسته بیشتری بخواهید.
۳. Thread چیست؟
Thread تعداد پردازش‌های مستقلی است که هر چیپ در هر لحظه می‌تواند انجام دهد. از نظر تئوری در واقع همان تعداد هسته است اما پردازنده‌هایی که قابلیت Multithreading دارند می‌توانند هر هسته را به دو Thread تقسیم کنند. اینتل به این کار Hyper Threading می‌گوید و AMD آن را SMT یا Simultaneous Multithreading می‌نامد. Thread بیشتر یعنی Multitasking بهتر و کارایی بیشتر؛ که در اپ‌های Heavily Threaded مانند ادیت ویدئو و Transcode و تبدیل کد کردن، کاربرد دارد.
Task هایی که CPU پردازش می‌کند، معمولا پروسه‌ها یا Thread های نرم افزاری است که سیستم عامل زمان‌بندی می‌کند. توجه داشته باشید که ممکن است سیستم عامل، Threadهای زیادی برای اجرا داشته باشد اما CPU فقط می‌تواند تعداد مشخصی از آنها را اجرا کند. اگر این تعداد را X در نظر بگیریم، مقدار X برابر است با تعداد هسته، ضرب در تعداد Thread های سخت افزاری هر هسته، باقی Thread ها باقی می‌مانند تا سیستم عامل آنها را زمان‌بندی کند.
۴. IPC چیست؟
حتی اگر دو تا CPU با سرعت کلاک و تعداد Thread یکسان دارید اما شرکت تولیدی آن دو متفاوت باشد یا یک شرکت با معماری متفاوت آنها را تولید کرده باشد باز هم تعداد IPC در آنها فرق خواهد کرد. IPC اساسا به معماری CPU بستگی دارد پس چیپ‌های نسل‌های جدیدتر بهتر از نسل‌های قبلی هستند. IPC در لیست مشخصات فنی قرار ندارد و معمولا با Benchmark Testing اندازه‌گیری می‌شود. پس بهترین راه برای بیشتر دانستن درباره آن، خواندن Review هاست.
IPC یعنی تعداد Task ها و Instruction هایی که در یک سیکل یا کلاک انجام می‌شود، و Clock Speed به تعداد سیکل‌هایی که سی پی یو در هر ثانیه انجام می‌دهد، گفته می‌شود.
مثلا CPU با سرعت کلاک بالاتر می‌تواند سیکل‌های بیشتری در یک ثانیه انجام دهد. CPU با IPC بیشتر اما با سرعت کلاک کم‌تر ممکن است همچنان بتواند Task های بیشتری در یک ثانیه را انجام دهد. در نهایت مساله‌ای که CPU را سریع‌تر می‌کند، ترکیبی از هم سرعت کلاک و IPC است و هم تعداد هسته‌ها است.
IPC در CPU بر اساس حجم کاری، متفاوت خواهد بود. البته که تولیدکنندگان CPU معمولا اطلاعات IPC را در قالب مشخصات فنی ارایه نمی‌دهند.
۵. TDP چیست؟
TDP یا Thermal Design Pofile/Power: حداکثر مقدار گرمایی است که چیپ تولید می‌کند و با وات اندازه گرفته می‌شود. مثلا TDP در Intel Core i7-8700K 95 وات است. با دانستن این مقدار، می‌توانید بسنجید که خنک کننده سی پی یو می‌تواند این مقدار گرما را کنترل کند یا آیا منبع تغذیه می‌تواند برق لازم را فراهم کند یا نمیتواند. با دانستن TDP می‌توانید خنک کننده و منبع تغذیه مناسب را انتخاب کنید. معمولا TDP بیشتر در کنار کارایی بیشتر قرار دارد. نکته قابل توجه این است که CPU هنگام Overclock، گرمای بیشتری تولید می‌کند.
۶. Cache چیست؟
Cache یا کش آنبورد پردازنده برای افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات و Instruction ها بین CPU و RAM استفاده می‌شود. سه نوع حافظه پنهان یا Cache وجود دارد: L1 که سریع‌ترین است اما ظرفیت کمی دارد؛ L2 ظرفیت بیشتری دارد اما سرعت کم‌تری دارد؛ L3 که بیشترین ظرفیت را دارد اما سرعت کمی دارد. اگر اطلاعاتی که CPU لازم دارد در هیچ یک از این سه مورد نباشد، از RAM به دست می‌آید که سرعت بسیار کم‌تر خواهد بود چرا که از نظر فیزیکی در فاصله بیشتری نسبت به کش سی پی یو قرار دارد.
Caching بعد از سرعت کلاک، مهم‌ترین تاثیر را روی افزایش سرعت سی پی یو و کارایی برنامه دارد. اگر بین انتخاب دو CPU مردد هستید، CPU ای که L3 Cache بیشتری دارد انتخاب کنید.
۷ نکته برای خرید cpu مناسب
سی پی یو مغز کامپیوتر و مهم‌ترین مولفه آن است. حال که با مولفه‌های اساسی در cpu آشنا شدیم، برویم به سراغ نکاتی که هنگام انتخاب و خرید سی پی یو باید به آنها توجه کنیم. در ادامه راهنمای خرید CPU پیشنهاد می‌کنم ۷ نکته زیر را هنگام انتخاب و خرید cpu در نظر بگیرید:
- CPU را برای انجام چه کاری لازم دارید؟
- AMD یا Intel؟
- آیا به Overclocking نیاز دارید؟
- به کدام یک بیشتر نیاز دارید: Core و Thread و Clock Speed
- چه سوکتی و چه پردازنده‌ای؟
- سیستم و بودجه باید هماهنگ باشند
- خواندن مشخصات فنی
